Iedere dag sta je er weer: voor de klas, in het team, tussen leerlingen en collega’s. Niet alleen als vakexpert, maar ook als begeleider, luisterend oor en soms als buffer in uitdagende situaties. Je draagt meer dan alleen lesstof over. Weerbaar zijn als leerkracht betekent niet simpelweg ‘sterk blijven’.
Het betekent voelen waar je staat, luisteren naar je eigen signalen en steeds opnieuw ruimte maken voor jezelf – in een wereld die voortdurend iets van je vraagt.
1. De balans tussen geven en begrenzen
Lesgeven is geven. Aan leerlingen, aan collega’s, aan het grotere geheel. Maar hoe meer je geeft, hoe belangrijker het is om te voelen waar jij eindigt en de ander begint. Vaak merkt je lichaam het al op, nog voordat je het zelf beseft: spanning in je schouders, een kortere ademhaling, minder geduld.
Vraag aan jezelf: Waar in mijn dag is er nog ruimte voor mij? En hoe kan ik die ruimte bewaken, zonder schuldgevoel?
2. Veerkracht is een ritme, geen constante staat
Stevig blijven staan betekent niet dat je altijd ‘aan’ moet staan. Weerbaarheid is een ritme van actie en herstel. Net als in sport wisselen spanning en ontspanning elkaar af – en dat geldt net zo goed voor mentaal en emotioneel veerkrachtig blijven in de klas.
In de praktijk betekent dit:
– Bewuste herstelmomenten nemen – niet pas als je leeg bent, maar structureel tussendoor.
– Weten hoe je schakelt tussen focus en ontspanning – bijvoorbeeld door een korte ademhalingsoefening of even naar buiten lopen na een intens gesprek.
– Ruimte maken voor reflectie – zodat je niet alleen dóórgaat, maar ook voelt wat voor jou werkt.
Vraag aan jezelf: Waar in mijn werkdag kan ik bewust schakelen tussen actie en herstel?
3. Jij als leerkracht: wat breng jij mee?
Er is een verschil tussen een functie vervullen en een rol belichamen. Jij bent als leerkracht niet alleen degene die de lesstof overbrengt – jij bent ook degene die met jouw energie en waarden een sfeer creëert.
Wat maakt jou uniek als leerkracht? Wat breng jij mee in de klas, los van de methode? Als je voelt dat je dicht bij je eigen waarden blijft, is het makkelijker om stevig te blijven, zelfs als de omstandigheden uitdagend zijn.
Vraag aan jezelf: Wat is een kernwaarde die ik elke dag meeneem in mijn manier van lesgeven?
4. Mildheid als kracht
Soms is de grootste druk niet wat van buitenaf komt, maar wat we onszelf opleggen. De lat hoog leggen, niemand willen teleurstellen, de verantwoordelijkheid voelen voor alles en iedereen. Dit is precies waarom mildheid essentieel is. Niet om minder betrokken te zijn, maar om jezelf niet te verliezen in verwachtingen die je uitgeput maken.
Weerbaar zijn als leerkracht betekent ook dat je jezelf de vraag stelt: moet ik dit nu oplossen, of mag ik ook even ademhalen?
Vraag aan jezelf: Wat zou ik tegen een collega zeggen die in mijn situatie zat? En kan ik dat ook tegen mezelf zeggen?
5. Weerbaarheid begint bij hoe je met jezelf omgaat
Je hoeft niet alles te dragen. Je hoeft niet overal tegen bestand te zijn. Werkelijke veerkracht zit in hoe je met jezelf omgaat te midden van alles wat er is. Niet door meer vol te houden, maar door bewuster te kiezen.
Wil je onderzoeken hoe jij met meer rust, helderheid en veerkracht in het onderwijs kunt staan? Bekijk ons keuzemenu voor scholen en lees hoe wij je kunnen ondersteunen.
